W języku angielskim nazwiemy ją: organizational culture, w niemieckim -unternehmenskultur, włosi mówią o niej cultura organizzativa. Co kraj to obyczaj! Co organizacja to inna kultura? Zdecydowanie tak!
Autorem najczęściej przytaczanej definicji jest amerykański psycholog społeczny Edgar Shein, który określa ją jako: „(…) wzorzec podstawowych założeń, wymyślony, odkryty lub rozwinięty przez grupę (…), który okazał się wystarczająco wartościowy i który powinni sobie przyswoić nowi członkowie jako właściwy sposób postrzegania, myślenia i odczuwania”.
O kulturze organizacyjnej często mówi się jako o tożsamości organizacji, filozofii, którą firma się kieruje.
Wszystkie istniejące definicje zwracają również uwagę na istotny element, którym jest wspólny system wartości. Z zewnątrz kulturę taką można rozpoznać dzięki:
- symbolice – wystrój firmy, dress code, służbowy samochód
- sposobie komunikowania się – skróty myślowe, charakterystyczne dla firmy zwroty, sposób rozmowy z klientami
- rytuały – spożywanie wspólnie posiłków, obchodzenie uroczystości
- mity – dowcipy, opowieści o powstaniu firmy (lepiej przyswajane niż suche fakty)
- wartości – kanony religijne, wysokie morale, uczciwość, pracowitość
- tabu – tematy o których nie należy rozmawiać w pracy np. wysokość wynagrodzenia
W wielkim skrócie jest to zbiór norm, wartości i przekonań, które powinny być wspólne dla wszystkich pracowników. Każda organizacja (podobnie, jak każdy z nas) posiada swoją kulturę. Chcesz dowiedzieć się więcej na temat je definicji oraz typów? Zobacz artykuł: Czym jest kultura organizacji?
Największy wpływ na jej budowanie zdecydowanie mają ludzie, a w szczególności założyciele firmy oraz kadra zarządzająca, to formułowane przez nich treści, oczekiwania, standardy, sposób komunikacji i wyznaczane zasady wpływają na tworzenie się kultury wewnątrz organizacji. Powinna być tworzona przez człowieka i dla człowieka, to pracujący w niej ludzie powinni mieć największy wpływ na jej kreacje, gdyż później oni będą jej przedstawicielami.
Kultura organizacyjna czy wynagrodzenie?
Wg. najnowszych badań (QI 2020) culture.buzz tylko 33% pracowników wyżej stawia zarobki w miejscu pracy. Jednocześnie to dla pokolenia X największą wartość stanowi kultura organizacyjna (70%), zaraz za nimi są Z-tki (60%), natomiast dla pokolenia Y ważniejsza jest kwestia finansowa (36%). Jak pokazują powyższe wyniki dla większości z nas wymiar ekonomiczny nie jest tym najważniejszym w miejscu pracy.
Ludzie coraz częściej identyfikują się ze swoją pracą, i to jakie wartości wyznają jest dla nich niezwykle istotne przy wyborze pracodawcy, oprócz godziwego wynagrodzenia poszukują miejsca, które będzie ich rozwijało, doceniało i dawało poczucie spełnienia, szczególnie w dobie obecnego kryzysu ludzie oczekują przede wszystkich bezpieczeństwa oraz poczucia przynależności. Ale działa to również w drugą stronę, firmy coraz częściej oprócz kompetencji twardych kładą nacisk na to czy dany kandydat wpisuje się nie tylko w misję i wizję firmy. Bardzo ważnym czynnikiem przy doborze pracowników jest właśnie dopasowanie do organizacji, czasem ważniejszym niż posiadane kwalifikacje czy doświadczenie, gdyż to pracownicy są sukcesem firmy.
Silna i zdrowa kultura organizacyjna jest sukcesem przedsiębiorstwa
Bez wątpienia ma kluczowy wpływ na wyniki firmy, dobrze dopracowana przekłada się na wysokie morale pracujących, brak konfliktów, lepsze rezultaty czy mniejszą rotację. Jej elementy decydują o wyjątkowości firmy nie tylko w oczach pracowników, ale również i klientów.
Wg badań przedstawianych przez Lechowskiego, aż 91% pracowników wyższego szczebla uważa, że wpływa ona na sukces firmy w taki samym stopniu jak dobra strategia. A najlepszy biznes plan nie ma szans na powodzenie bez właściwej kultury w organizacji. Twierdzenia badanych menadżerów mają swoje odbicie w świecie rzeczywistym, gdyż jak informuje Harvard Biznes Review firmy, w których jest ona silnie zakorzeniona osiągają wyniki nawet o 20-30% wyższe niż konkurencja.
Znaczenie siły takiej kultury najczęściej ujawnia się w czasach zawirowań przedsiębiorstwa, na przykład w okresie kryzysu. Obecnie panujące warunki związane z COVID-19 mocno zweryfikowały deklarowane wartości pracodawców do pracowników. Jest to również czas, gdzie dla większości z nas najważniejsze jest poczucie bezpieczeństwa i stabilności. Firmy, które wiedzą, że działanie „tu i teraz“ nie jest najlepszym rozwiązaniem do całej sytuacji podchodzą długofalowo. Zainwestowanie w kulturę firmy z pewnością będzie miało wpływ na przetrwanie i przyszły sukces. Jest to czas, którego nie można zmarnować, a wręcz przeciwnie należy go wykorzystać do rozwoju bądź ulepszenia kultury naszej organizacji.
Co więc zrobić, aby utrzymać kulturę organizacji w dobrej kondycji?
Obecna sytuacja to moment prawdy dla wielu przedsiębiorców, czy wspólnie uda sie przetrwać kryzys, który zafundował nam COVID-19. Wiele firm z pewnością nadal będzie musiało redukować stanowiska pracy oraz poradzić sobie z wyzwaniem jak w tej sytuacji utrzymać wysokie morale pracowników. Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na ich komfort pracy, spojrzeć na nich z empatią i zadbać o samopoczucie fizyczne i psychiczne. Z pewnością hierarchia wartości samych pracowników wobec miejsca pracy się zmieni, albo już się zmieniła . Jak pokazują wcześniej przytoczone badania dla coraz większej liczby pracowników to nie wynagrodzenie ma największe znaczenie, ale właśnie wartości firmy, a pandemia z pewnością tylko umocni te wyniki.
Kultura organizacyjna a pandemia
Pandemia wymusiła na wielu przedsiębiorstwach działania o których nawet im się nie śmiało, szczególnie te związane z nowymi technologiami czy pracą zdalną i brakiem kontroli. Wszystko to wpływa na kulturę organizacyjną. Jak zatem „porażkę zamienić w sukces“? Najważniejsze aby kultura zmieniała się wraz ze zmieniającą się rzeczywistością, elastyczność teraz będzie wyznaczała tor działania.
Pandemia, która przyszła z odległych Chin zachwiała codzienną rutyną naszych organizacji, pracownicy obecnie potrzebują jednego – wsparcia i troski o ich zdrowie i bezpieczeństwo. Niemniej jednak ważne jest pozostanie w ciągłej komunikacji ze swoimi współpracownikami (Zobacz: Społeczność i komunikacja w firmie) i informowanie ich o zmianach, nie można zapomnieć również o ich docenieniu za wykonane zadania, jak również integracji zespołów i poczuciu wspólnoty, nawet jeśli – w tych wyjątkowych czasach – jest to jedynie wspólnota wirtualna, gdyż jeszcze większa część firm pracuje w systemie home-office. Nie można również zapomnieć o pracownikach fizycznych i mobilnych – oni również chcą wiedzieć, co dzieję się i jakie firma ma plany, a oni prawa.
Technologią w koronawirusa? Wiele się mówi o tym, iż pandemia przyspieszyła w wielu firmach rozwiązania technologiczne na różnych poziomach działania, również tym związany z zarządzaniem pracownikami i tylko takie, które pójdą z duchem czasu mają szanse na przetrwanie, a nawet zwycięstwo.
Zobacz również: Kultura organizacji oparta na docenianiu oraz Ile kosztuje zdrowa kultura organizacji? Wellbeing pracowników
