Czym według Pani jest medytacja?
To czym jest medytacja, na czym polega, co ma powodować, może się różnić w zależności od tego, w jakiej tradycji praktykujemy. W najbardziej rozpowszechnionym, świeckim zrozumieniu np. też w podejściu uważności, rozumiemy medytację jako stopniowe oswajanie, zaznajamianie się z samym sobą, zaprzestanie samooszukiwania się w sensie zobaczenia, co naprawdę się z nami dzieje, na poziomie emocji, myśli, ciała, relacji, tego jak żyjemy, jakie jakości wzmacniamy, zauważając to, co jest dla nas i innych wspierające i to, co jest tego przeciwieństwem.
Nie chodzi zatem o samą medytację, ale żeby w jej wyniku przyjrzeć się swojemu funkcjonowaniu, życiu i w związku z tym podjąć odpowiednie kroki.
Dlaczego warto zacząć medytować - co sprawiło, że Pani zaczęła medytować?
Często zaczynamy praktykować, bo coś nie do końca działa w naszym życiu, jest jakaś trudność, trudne emocje, napięcie, stres, problemy w relacjach, z relacjami. Motywacja jest zatem poprzez to, co trudne.
Medytacja zatem na danym etapie, może być formą porządkowania siebie, swojego życia. Dobrze jednak także praktykować z poziomu pozytywnego, jak już mamy jakiś tam porządek na poziomie ciała, myśli, emocji, relacji, to jako można to wspierać, podtrzymywać, bo przecież życie jest dynamiczne i cały czas coś się będzie dziać, zmieniać. W tym też może wspierać nas praktyka. Żebyśmy praktykowali nie tylko, kiedy jest trudno, aby praktyka pomagała w tej trudności, ale i kiedy jest dobrze, aby wspierać to, co jest dobre.
Czy medytacja jest dla każdego?
To zależy od rodzaju medytacji, a także tego, w jakim momencie, okolicznościach życia się znajdujemy. W przypadku pewnego rodzaju zaburzeń takich, jak nawracające stany depresyjne, a nawet stany psychotyczne, medytacja też może być pomocna, ale w takiej sytuacji wskazanym byłoby praktykować przy wsparciu osoby specjalizującej się w tych tematach.
Jak można przygotować się do medytacji?
Najlepiej zacząć od oswojenia się z tematem poprzez przeczytanie różnych lektur, publikacji. Zastanowienie się, czy to mi pasuje.
Następnie można wziąć udział w różnych wydarzeniach, z różnymi trenerami, nauczycielami medytacji – może być bowiem tak, że któryś z trenerów nie będzie nam osobowościowo pasował, np. ze względu na jego styl prowadzenia zajęć.
Dobrze zatem zapoznać się z różnymi stylami i od razu nie zrażać, ale z drugiej strony z pewną ostrożnością podchodzić do różnego rodzaju ekspertów. Kolejnym krokiem będzie zapisanie się np. na 8-tyg. Trening Uważności (np. MBSR – mindfulness-based stress reduction training – trening redukcji stresu oparty na uważności, autorstwa prof. Jona Kabata-Zinna), na odosobnienie medytacyjne (tu jednak też dobrze jest skonsultować się z prowadzącym, sprawdzić doświadczenie tej osoby i w pierwszej kolejności zapoznać się z tym na czym to odosobnienie miałoby polegać).
Skąd mam wiedzieć, że umiem medytować i że robię to dobrze?
To znowu zależy od rodzaju medytacji i od, o co nam chodzi. Bez wsparcia innych osób, które mają już więcej doświadczenia, bez wymiany informacji, po prostu nie będziemy w stanie tego stwierdzić.
Jak często i jak długo warto medytować? Czy muszę medytować codziennie?
Na sam początek dobrze zacząć nawet od 10 minut dziennie. To niewiele i niekoniecznie przełoży się to na jakiekolwiek zmiany (np. fizjologiczne), ale nauczy nas pewnego rodzaju nawyku. Nawyku nie tyle praktyki. Nauczy nas także „zatrzymywania się”, przyglądania się temu, co się z nami dzieje, ale i temu co dzieje się wokół nas.
Jakie inne działania wspierają dobroczynną moc medytacji – o czym jeszcze warto pamiętać, by zadbać o wewnętrzną równowagę?
Jeżeli będziemy praktykować bez skojarzenia medytacji z życiem, to na dłuższą metę, nie będzie to miało sensu.
Medytacja ma nas wspierać w życiu. Może nawet wesprzeć nas na poziomie neurofizjologicznym, ale nie zastąpi potrzeby np. wprowadzenia ewentualnych zmian w naszym życiu, dobrych relacji. A zatem jeżeli chcemy, żeby medytacja była rzeczywiście wspierająca, to potrzebujemy zobaczyć, też dzięki niej właśnie, co chcemy zrobić w naszym życiu.
Medytacja może być bowiem pewną formą motywowania, motywacją do życia, które będzie wspierać odpowiednie jakości nas samych, nawet jeżeli przez większość czasu pojawia się zapominanie.
Doktor Julia E. Wahl
Lektorka i autorka medytacji Worksmile
Psycholożka, trenerka podejścia uważności i współczucia, założycielka i dyrektorka The Mind Institute (www.mindinstitute.com.pl), kierowniczka i pomysłodawczyni Podyplomowych Studiów Uważności i Współczucia na Uniwersytecie SWPS w Poznaniu.
Współzałożycielka Polskiego Towarzystwa Mindfulness. Stworzyła program wsparcia dla pacjentów onkologicznych na podstawie podejścia współczucia w ramach doktoratu na University of Derby (Wlk. Brytanii). Regularnie pisuje do różnych czasopism w Polsce i zagranicą (m.in. do Przekroju, Charakterów, Psychologie und Leben, Psychologii w Praktyce).
Chcesz wiedzieć, jak skuteczna jest Twoja komunikacja wewnętrzna? Nie zgaduj – sprawdź, gdzie stoisz za pomocą Barometru komunikacji wewnętrznej! Rozpocznij Quiz >
Z Doktor Julia E. Wahl rozmawiała
Natalia Żurawska, Head of Marketing Worksmile
Chcesz wiedzieć, jak skuteczna jest Twoja komunikacja wewnętrzna? Nie zgaduj – sprawdź, gdzie stoisz za pomocą Barometru komunikacji wewnętrznej! Rozpocznij Quiz >
